maandag, augustus 11, 2008

Eros - Thanathos


Ik dacht opeens te weten dat het Marsman was, die dichter van Memling, maar Marsman is het niet.

Wie Marsman googelt en klikt op afbeeldingen krijgt vrijwel meteen een semi-erotische foto zonder hoofd. Ik heb er hierboven nog maar wat meer afgeknipt.

Dat het bij Marsman over sex kan gaan is niet verwonderlijk met al die Sturm en Drang. Het eerste wat ik opsla in de oude welriekende bundel is dit:

Twee maal twee

Kaarsen staan naast ons bed.
het donker hangt om het onrustig woud
van de vlammen; maar in mijn armen houd
ik den jongen, die bed,
brood en gebeden met mij deelt.

boven mij, tegen den zolder, verdeelt
een waterpas spiegel de vage ruimte
der kamer met de kleine trillende vlammen
in twee bijna gelijke vertrekken;
ook boven mij lekken de vlammen,
ook boven mij houd ik den jongen
in mijn armen, die bed,
brood en gebeden met mij deelt.

hier, onder het deinen van mijn buik
voel ik het kloppende leven dat woelt in mijn schoot
en door mijn bezwijming dansen de vlammen bij honderdtallen,
maar boven mij zie ik zijn rug zoo dreigend hangen
alsof hij loodrecht omlaag zal vallen;
en terwijl ik hiér mij verlies in vervoerende ondergangen,
zie ik dáar mijn ontuchtig-spiedend masker neerhangen
over zijn schouder - totdat ik de ogen sluit.


De spiegel en de kaarsen zijn platte erotische cliché's, maar er zit juist dankzij het flakkerende spiegellicht een forse dubbele bodem in het gedicht. Die wordt nog versterkt door het motief van de zwangerschap, dat het spel van nut ontdoet en dus tot louter spel verheft. En dan kan je vallen.

Sex is gevaarlijk.